...Kürşad...

[Bozkurt]

Kürşad olayı (639), Kürşad Göktürk hanedanın 10. büyük hakanı olan Çuluk Kağan'ın küçük oğludur.
Çin sarayındaki esir akrabalarını kurtarmak için giriştiği baskındır.
Göktürk devleti bu çağda Çinin egemenliği altındaydı. Yüzbinlerce Türk Çinin esiri durumundaydı. Bu durumun önüne geçmek için 40 Türk soylusu bir araya gelerek Kürşad etrafında plan hazırladılar. Ancak hareket başarılı olursa Kürşad siyasetten çekilecek; hükümdar olmayacaktı. Hareketin tamamen milli nitelikte olduğundan kimsenin şüphe etmemesi gerekiyordu. Bu Kürşadın kendi fikriydi. Kağan olmama fikrini kendisi söylemişti. Bunun üzerine Kürşad' ın ağabeyinin oğlu kağanlık için seçildi.
Çin 50 milyon nüfusu ile dünyanın en kalabalık devletiydi. 18. Tang hanedanı Li Şih-min (d. 598 - ö. 649, Tahta: 626 - 649) 40 yaşındaydı. 13 yıldan beri tahtta bulunuyordu.
Kürşad ve arkadaşlarının planı: Çin imparatoru esir edilerek Türk iline kaçırılacak, sonra Çin egemenliğindeki Türk toprakları ve Çin sarayındaki Türk soyluları ile değiştirilecekti.
Çin imparatoru kılık değiştirerek her gece başkent Çanganda dolaştığı Türkler tarafından haber alınmıştı. İmparatorun bir sokak baskınıyla esir edilmesi kolaydı. Ancak baskının kararlaştırıldığı gece fırtına patlak verdi, imparator saraydan çıkmadı. Kürşad geçikilirse harekatın duyulup Türklerin kılıçtan geçirilmesinden korktu. Buna bağlı olarak, 40 arkadaşı ile Çin sarayını bastı. Türkler pek çok Çinliyi öldürdü. Daha sonra esir Türkleri alarak kaçmayı başardılar. Türklerin arkasından giden Çin ordusu, Vey ırmağı kıyısında Türkleri sıkıştırdı ve hepsini kılıçtan geçirdi.
Çin ve Türk tarafının yıllarca unutmadığı ve konuştuğu bu olay, Çin kaynaklarına Kürşad olayı olarak geçti. Bu olaydan sonra Türk steplerinde bağımsızlık şuuru güçlendi ve Kutluk devletinin temelleri atıldı